Przedszkole Nr 155 „Roztańczona Kraina” w Warszawie

Literatura dziecięca wydaje się ginąć w zalewie telewizji, filmów i gier komputerowych. Badania wykazują szkodliwość nadmiernego oglądania TV. Telewizja nie rozwija u dzieci myślenia, ogranicza ich wyobraźnię, niektóre programy wywołują lęk i niepokój, niepokój nawet agresję. Aby dziecko nauczyło się w mądry sposób korzystać z telewizji i komputera, musi już w najmłodszym wieku otrzymać alternatywę w postaci innej, atrakcyjnej formy spędzania czasu – czytania. 

W mediach coraz więcej mówi się o potrzebie i znaczeniu głośnego czytania dzieciom w różnym wieku. Inicjatorką akcji jest Irena Koźmińska, założycielka fundacji „ABC XXI – Cała Polska czyta dzieciom”, której celem jest wspieranie zdrowia psychicznego i umysłowego dzieci. Wiek przedszkolny jest najbardziej naturalnym okresem, w którym trzeba dziecku jak najwięcej. Mimo tego, że przedszkolaki jeszcze nie umieją czytać, to są już intelektualnie przygotowane do percepcji literatury. Czytając dziecku, rodzic staje się ważnym przewodnikiem po bogatym świecie doznań i pośrednikiem między dzieckiem a książką.

Głośne czytanie sprzyja nawiązaniu bliskich kontaktów, nawiązaniu więzi emocjonalnej między dorosłym a dzieckiem. Czytanie kojarzy się dziecku z poczuciem bezpieczeństwa, przyjemnością. Jest to podstawą przyszłej życiowej siły, optymizmu i poczucia własnej wartości. Gdy siadamy doczytania z dzieckiem, jesteśmy blisko niego, poświęcamy mu czas, a więc pokazujemy, że jest ono dla nas ważne, że je kochamy. Wystarczy 20 minut codziennego, głośnego czytania, aby dziecko zauważyło naszą bliskość, czułość. Jest to chyba osiągalne dla każdego rodzica, nawet najbardziej zapracowanego. Jest to inwestycja w zdrowy rozwój i przyszłość dziecka. Jeśli zaniedbujemy czytanie i rozmowy z dzieckiem, to zaniedbujemy ważną część jego wychowania.

Głośne czytanie przyczynia się do rozwoju wyobraźni, wrażliwości dziecka oraz jego aktywności intelektualnej. Wiedza ogólna, duży zasób słownictwa to również zasługa czytania. Ułatwia to dziecku wyrażanie swoich uczuć i myśli oraz rozwija umiejętności empatyczne, czyli zdolność wczuwania się w sytuację innych osób. Oglądanie bajek nie wymaga większego wysiłku intelektualnego. Bajka na ekranie dzieje się szybko i dziecko nie jest w stanie zrozumieć akcji, a już tym bardziej zastanawiać się nad jej treścią, wysuwać wnioski. To właśnie czytanie daje dziecku kontakt z bogactwem doświadczeń niemożliwych do zdobycia samemu.

Im więcej czytamy dziecku, tym lepiej się ono rozwija, potrafi uważnie słuchać, ładnie opowiada, umie nawet samo wymyślać ciekawe historie. Książka jest ważnym źródłem wiedzy, które jest coraz atrakcyjniej  opracowane. Książki dla dzieci są kolorowe, pięknie ilustrowane, mają bogatą szatę graficzną. Przyciągają oko małego dziecka, jego uwagę. W bajkach dla najmłodszych zawsze dobro zostaje nagrodzone, a zło ukarane, problemy szczęśliwie się rozwiązują. Czytanie takich historii przyczynia się do rozwoju uczuć wartościowych społecznie.

Pierwsze doświadczenia dziecka z książką najczęściej decydują o jego późniejszych zamiłowaniach czytelniczych. Ile dzieci, tyle przeżyć związanych z książką. Niektóre tak się zasłuchują, że trzeba je potem przywoływać do rzeczywistości. Dla innych wspólne czytanie jest bardzo trudne, kręcą się, zmieniają miejsca. Ale to my, dorośli, jesteśmy pierwszymi przewodnikami dziecka po świecie książek. Od naszego czytelniczego wysiłku zależy, czy dzieci będą miały swoich ulubionych bohaterów, czy sięgną w przyszłości po ukochaną książkę oraz czy będą w stanie przeczytać lektury szkolne. Jeśli czytamy dziecku od najmłodszych lat, to ułatwiamy mu samodzielne czytanie oraz dajemy dobre podstawy pod sukces w edukacji szkolnej.

Głośne czytanie ma być środkiem do celu. A tym celem jest zdrowie emocjonalne dzieci, a więc dobre samopoczucie psychiczne i moralne, umiejętność racjonalnego myślenia i budowania dobrych związków z ludźmi.

DRODZY RODZICE, DLACZEGO WARTO CZYTAĆ DZIECIOM?

• To klucz do wiedzy i sprawności umysłu.
• Nawyk czytania i miłość do książek powstaje w dzieciństwie.
• Najskuteczniejszym sposobem wychowania czytelnika na całe życie jest głośne czytanie dziecku dla przyjemności.
• Książki są pokarmem nie tylko dla intelektu, ale także dla psychiki.
• Głośne czytanie jest proste, bezpłatne i dzieci je uwielbiają.
• Czytanie rozwija język stanowiący podstawę dla myślenia, w tym także matematycznego.
• Czytanie otwiera dostęp do skarbnicy ludzkiej myśli i wiedzy.

Uczymy dzieci czytania, ale nie dbamy o to, by lubiły czytać. Nie rozbudzamy w nich zapału do książek, nie dokładamy starań, by to czytanie było dla nich przyjemnością i potrzebą. Często czytanie porzucane jest na rzecz telewizji, ponieważ kojarzy się z przymusem i nudą. Dzieci nie stają się czytelnikami i tracą szansę na ciągłą edukację oraz rozwój intelektualny.

To od Was, drodzy rodzice, w największym stopniu zależy pomyślna przyszłość Waszego dziecka. Bez względu na sytuację rodzinną, majątkową, czy własne wykształcenie, jeśli chcecie, by Wasze dziecko było mądre i odnosiło sukcesy w szkole i w życiu czytajcie głośno swojemu dziecku dla przyjemności. Już w pierwszej klasie jedne dzieci radzą sobie lepiej inne gorzej. Dzieci, którym nauka przychodzi łatwiej to te, którym rodzice dużo czytają i z którymi dużo rozmawiają. W rezultacie one same dużo czytają, zdobywają lepsze wykształcenie, radzą sobie z problemami życiowymi przy pomocy wiedzy i rozumu, a nie przemocy. Dzieci, które mają kłopoty w szkole, to najczęściej te, o których rozwój umysłowy i emocjonalny we wczesnym dzieciństwie nikt nie zadbał.

• JEŚLI WASI RODZICE WAM NIE CZYTALI, NIE RÓBCIE TEGO WŁASNYM DZIECIOM!
• CODZIENNE GŁOŚNE CZYTANIE JEST SZCZEPIONKĄ PRZECIWKO WIELU NIEPOŻĄDANYM WPŁYWOM I ZAGROŻENIOM DLA UMYSŁU I PSYCHIKI DZIECKA ZE STRONY WSPÓŁCZESNEJ CYWILIZACJI!
• CODZIENNE GŁOŚNE CZYTANIE PRZYNAJMNIEJ PRZEZ 20 MINUT WARTO ZACZĄĆ JAK NAJWCZEŚNIEJ NIE REZYGNOWAĆ NAWET, GDY DZIECKO SAMO JUŻ DOBRZE CZYTA!

RODZICU, ZACHĘCAMY CIĘ DO CODZIENNEGO CZYTANIA SWOJEMU DZIECKU

Badania naukowe potwierdzają, że codzienne czytanie dziecku dla przyjemności:

• buduje mocną więź między dorosłym i dzieckiem
• zapewnia emocjonalny rozwój dziecka
• rozwija język, pamięć, wyobraźnię uczy myślenia ,uczy koncentracji
• wzmacnia poczucie własnej wartości dziecka
• poszerza wiedzę ogólną
• ułatwia naukę, pomaga odnieść sukces w szkole
• uczy wartości moralnych, pomaga w wychowaniu
• zapobiega uzależnieniu od telewizji i komputerów
• chroni przed zagrożeniami ze strony masowej kultury
• kształtuje nawyk czytania i zdobywania wiedzy na całe życie

DLATEGO CZYTAJ DZIECKU 20 MINUT DZIENNIE

NIKT NIE RODZI SIĘ CZYTELNIKIEM, CZYTELNIKA TRZEBA WYCHOWAĆ, CODZIENNIE CZYTAJĄC DZIECKU DLA PRZYJEMNOŚCI.

• Wprowadź rytuał głośnego czytania dziecku 20 minut dziennie.
• Jeśli dziecko o to prosi - wielokrotnie czytaj tę samą książkę lub wiersz.
• Pozwalaj na pytania, rozmowy, powrót do poprzedniej strony.
• Unikaj podziałów na książki dla chłopców i dla dziewcząt. Tzw. książki dla dziewcząt warto przeczytać zanim chłopiec zacznie się wstydzić „babskiej literatury”. Da mu to wgląd w słabo mu znany świat emocji.
• Bądź przykładem - dzieci powinny widzieć dorosłych zagłębionych we własnych lekturach książek i czasopism.

CZYTANIE POWINNO SIĘ DZIECKU ZAWSZE KOJARZYĆ Z RADOŚCIĄ, NIGDY Z PRZYMUSEM, KARĄ CZY NUDĄ.

Do czytania dziecku wybieraj odpowiednie książki:

• ciekawe dla dziecka
• napisane lub tłumaczone poprawną i ładną polszczyzną
• uczące racjonalnego myślenia
• niosące przesłanie szacunku wobec dziecka, ludzi, innych istot, prawa
• promujące pozytywne wzorce postępowania
• dostosowane do wrażliwości dziecka - nie wzbudzające lęków i niepokojów
• unikające stereotypów kulturowych związanych z rasą, płcią itp.
• budujące pozytywny stosunek do świata i wiarę w siebie

Złota Lista Książek do czytania dzieciom opracowana przez Fundację ABCXXI - Cała Polska czyta dzieciom

Wiek 0-4 lata

• Marta Bogdanowicz (opracowanie) - Rymowanki - przytulanki
• Paulette Bourgeois, Brenda Clark - seria o Franklinie
• Jan Brzechwa - Wiersze i bajki
• Gilbert Delahaye - seria o Martynce
• Barbara Gawryluk - Dżok, legenda o psiej wierności
• Dimiter Inkiow - Ja i moja siostra Klara
• Czesław Janczarski - Miś Uszatek
• Janosch - Ach, jak cudowna jest Panama; Ja ciebie wyleczę, powiedział Miś
• Astrid Lindgren - Lotta z ulicy Awanturników
• Sam McBratney - Nawet nie wiesz, jak bardzo Cię kocham
• Nele Most, Annet Rudolph - Wszystko moje; Co wolno, a czego nie wolno
• Beata Ostrowicka - Lulaki, pan Czekoladka i przedszkole; Ale ja tak chcę
• Joanna Papuzińska - Śpiące wierszyki
• Renat Piątkowska - Opowiadania z piaskownicy
• Julian Tuwim - Wiersze dla dzieci
• Wojciech Widłak - seria o panu Kuleczce
• Agata Widzowska-Pasiak - Dreptak i pępek świata

 Wiek 4-6 lat:

• Carlo Collodi - Pinokio
• Waclaw Čtvrtek - O gajowym Chrobotku; Bajki z mchu i paproci
• Astrid Lindgren - seria o Pipi Pończoszance, Emil ze Smalandii
• Hugh Lofting - seria o Doktorze Dolittle
• Kornel Makuszyński - Przygody Koziołka Matołka
• Małgorzata Musierowicz - Znajomi z zerówki
• Alan A. Milne - Kubuś Puchatek, Chatka Puchatka
• Renata Piątkowska - Na wszystko jest sposób; Nie ma nudnych dni
• Barbara Stępniak-Wilk - Tulisia
• Małgorzata Strzałkowska - Leśne głupki; Wierszyki łamiące języki
• Danuta Wawiłow - Wiersze

WSZYSCY CHCEMY, ABY NASZE DZIECI WYROSŁY NA MĄDRYCH, DOBRYCH I SZCZĘŚLIWYCH LUDZI. JEST NA TO SPOSÓB - CZYTAJMY DZIECIOM!

(Część materiału wykorzystano z Kwartalnika „Twórczy nauczyciel" 6/2005 „PUBLISHER-INNOWACJE" i ze strony  http://www.calapolskaczytadzieciom.pl)